O przyszłości reportażu dźwiękowego. Przyjdź na debatę do Europejskiego Centrum Solidarności.

Opowiadanie historii w radiu jest tak stare jak samo medium. Na początku były to gawędy, powieści w odcinkach, wreszcie słuchowiska, do których zapraszano najwybitniejszych aktorów. Potem pojawiła się „tęsknota” do „mowy żywej”, która posłużyła za materię młodszego genologicznie od słuchowiska – radiowego reportażu.

Miał pierwotnie formę stricte literacką, nieco „sztywną”, był czytany w studiu przez lektora. Dzięki kolejnemu etapowi technicyzacji dźwięku, jakim było upowszechnienie taśmy magnetofonowej (lata 60-te), możliwe stało się przekształcenie reportażu relacjonującego w bardziej złożoną formę: dokumentalnego słuchowiska. Autorzy zaopatrzeni w przenośne magnetofony opuszczali radiowe studia, by rejestrować dźwięki świata, a następnie tworzyć przemyślaną kompozycję, na którą składała się opowiedziana głosem autentycznego bohatera historia, efekty dźwiękowe, muzyka, a także cisza. „Nauczyliśmy się pisać za pomocą sekwencji akustycznych, a nie języka” – mówił o tamtych czasach podczas jednej z konferencji IFC Peter Leonhard Braun. Dzięki nieprzypadkowej konstrukcji, stosowaniu zasad dramaturgii, wydobywaniu metafor z dźwiękowego tworzywa – jednostkowe losy bohaterów reportaży zyskiwały wymiar uniwersalny. Na gruncie polskim wielkim przełomem w rozwoju gatunku był rok 1989, który przyniósł autorom wolność słowa i możliwość podróżowania na zagraniczne konferencje i festiwale. Jednak na rynku medialnym zaczęły królować podmioty komercyjne, a reportaż radiowy ( uprawiany wówczas wyłącznie w Polskim Radiu) stał się gatunkiem niszowym.

W ostatnich latach odnotowujemy w świecie mediów zjawisko nazywane przez badaczy „zwrotem audytywnym”. Jedną z najpopularniejszych ścieżek dystrybucji informacji, ale też rozrywki , są podcasty. Jeszcze nigdy w dziejach tak wiele osób nie nosiło słuchawek – widzimy to na ulicach, w parkach, w środkach transportu. Wydaje się, że ten dynamicznie rozwijający się trend powinien być szansą dla ambitnego dokumentu i reportażu dźwiękowego. Czy rzeczywiście tak się dzieje? Jak nowe ścieżki dystrybucji treści, a także zachodnie trendy artystyczne wpływają na nasz ulubiony gatunek non-fiction? Czy potrzebne są nam jakieś „ reguły gry”, definicje, zasady? Czy warto uczyć i uczyć się reportażu?

grafika: Bartosz Fatek

Nie tylko te pytania zostaną zadane uczestnikom debaty, która odbędzie się 9 września, czyli pierwszego dnia konferencji Audionomia 2022. O godzinie 18.00 do ogrodu zimowego Europejskiego Centrum Solidarności zapraszamy wszystkich zainteresowanych (nie tylko uczestników konferencji). O przyszłości reportażu dźwiękowego dyskutować będą:

Hanna Bogoryja-Zakrzewska – dziennikarka przez 30 lat związana z Polskim Radiem, dla którego stworzyła ponad tysiąc reportaży dźwiękowych. Po odejściu z PR wraz z Katarzyną Błaszczyk powołała inicjatywę Torba Reportera i Podcastera.

Olga Mickiewicz-Adamowicz – reportażystka i publicystka radiowa przez lata związana ze Studiem Reportażu i Dokumentu Polskiego Radia. Obecnie pracuje w Radiu 357

Paulina Pikiewicz – filozofka, rysowniczka, publicystka i dokumentalistka. Współzałożycielka chorzowskiego Radia Klang.

Katarzyna Michalak – reportażystka Polskiego Radia Lublin. Badaczka i popularyzatorka dźwiękowej nie-fikcji. Współtwórczyni Fundacji Audionomia,

Dionisios Sturis – Dziennikarz i pisarz, tworzący podcasty narracyjne dla Audioteki. Autor licznych reportaży prasowych oraz kilku książek reporterskich

Debatę poprowadzi:

Bartosz Panek – dziennikarz radiowy, reporter. Połowę dotychczasowego życia spędził przed mikrofonem, najdłużej w Programie 2 Polskiego Radia. Współtworzy grupę producencką Free Range Productions. Przewodniczący Rady Fundacji Audionomia.

Będzie też czas na Wasze pytania.

Zapraszamy!

 

Kasia Michalak

This website uses cookies

We inform you that this site uses own, technical and third parties cookies to make sure our web page is user-friendly and to guarantee a high functionality of the webpage. By continuing to browse this website, you declare to accept the use of cookies.