Moją prywatną perspektywę myślenia o otaczających mnie dźwiękach na zawsze odmienił projekt audialny „Nie słyszę” Katarzyny Michalak i Magdaleny Świerczyńskiej- Dolot. Opowieści różnych ludzi o tym, jak bardzo zmienia się akustyczna przestrzeń ich życia w czasie pandemii, nauczył mnie myśleć o dźwiękach charakteryzujących mnie i moje życie w kategoriach płynności, jak o audioscenografii wiecznie przekształcającej się. I w tej zmienności odkryć jej siłę. Projekt „Nie słyszę” sprawił, że pojęcie ekologii akustycznej przestało być abstrakcyjnym pojęciem naukowym. Zrozumiałam, że przestrzeń hi-fi i low-fi dotyczy każdego z nas i możemy modelować nasz akustyczny świat, starając się wybierać to, co jest dla nas przyjemniejsze, lepsze. A wszystko zaczyna się od uważnego słuchania.
Jednym z celów Michalak i Świerczyńskiej-Dolot było między innymi uwrażliwienie na przestrzeń akustyczną, w której żyjemy i która stanowi o naszej tożsamości, nauka uważnego słuchania, zatrzymanie się i wnikliwe wsłuchiwanie w poszczególne dźwięki.
Za jakimi dźwiękami tęsknicie?
Takie pytania zadały reportażystki słuchaczom na początku narodowej kwarantanny, prosząc o przygotowanie dwu-, trzyminutowych opowieści o tym, co zmieniło się w ich audiosferze, jakich dźwięków zabrakło, co te dźwięki znaczyły, jak brzmiały, jakie obrazy wywoływały i co je dziś zastępuje? Czekając na nagrania, stworzyły platformę do ich zamieszczania – nieslysze.pl. Łącznie reportażystki otrzymały dwadzieścia materiałów dźwiękowych od słuchaczy z całej Polski, w różnym wieku, kobiet i mężczyzn, reprezentantów odmiennych grup zawodowych. Tych dwadzieścia miniopowieści jest dowodem na uniwersalizmu projektu, ukazującego, jak znaczące dla człowieka są zmiany zachodzące w jego codziennej audiosferze i że zmiany te dotyczą ludzi w różnym wieku, odmiennej płci, o zróżnicowanym statusie społecznym czy zainteresowaniach. W opisanych lękach, tęsknotach, ale także nowych odkryciach audialnych zarysowuje się obraz emocji społeczeństwa czasu pierwszej narodowej kwarantanny.
Z nadesłanych miniopowieści Michalak i Świerczyńska-Dolot stworzyły blisko trzydziestominutowy reportaż, zrealizowany akustycznie przez Piotra Króla, do którego muzykę napisał Artur Giordano. Audycja posiada dwie linie narracyjne. Jedną z nich stanowią nagrania słuchaczy zgrupowane w cztery bloki tematyczne: głos, podróż, cisza i dźwiękowe odkrycia. Drugą, spajającą wszystkie opowieści, wyjaśniającą genezę projektu, tworzącą klamrę kompozycyjną, stanowiącą o rozwoju linii dramaturgicznej i zaznaczającą zwrot akcji, jest dialog dziennikarek między sobą.
Wypowiedzi osób, czasem wzbogacone dźwiękami, dowodzą, że autorkom udało się osiągnąć zamierzony cel – zatrzymać słuchacza i pomóc mu usłyszeć swoją codzienność, uwrażliwić na dźwięk, początkowo ten jemu najbliższy. Udało się także ukazać znaczenie audiosfery dla ludzkiego wnętrza, to bowiem od refleksji nad przestrzenią akustyczną rozpoczyna się podróż opowiadających w głąb siebie, w głąb własnych emocji: „zamilkł dla mnie świat zewnętrzny, bym mogła usłyszeć swoje wnętrze” – mówi jedna z bohaterek.
Słuchajmy więc, uważnie, bez pośpiechu.
„Dopóki jesteś świadomy dźwięku, możesz coś z nim zrobić”- mówi Julian Treasure.
Dopóki uważnie słuchasz, możesz zauważyć, czego akustycznie ci brakuje i na to zareagować. Możesz wsłuchać się w samego siebie.
Zajrzyjcie na nieslysze.pl i posłuchacie opowieści o tym, jak bardzo dźwięk znaczy i jak bardzo się zmienia.
Możemy z tej zmienności czerpać.
Bądźmy wrażliwi, akustycznie wrażliwi.
[1] Projekt Nie słyszę, https://nieslysze.pl/?page_id=2 [dostęp 20.01.2022].
Fragmenty tekstu pochodzą z tekstu “Nie słyszę, a może słyszę więcej. Projekt dźwiękowy Katarzyny Michalak i Magdaleny Świerczyńskiej-Dolot” [ Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica, w druku].
We inform you that this site uses own, technical and third parties cookies to make sure our web page is user-friendly and to guarantee a high functionality of the webpage. By continuing to browse this website, you declare to accept the use of cookies.
