Konferencja “Słowo, dźwięk, cisza. Sztuka audialna i radiowa vol. V”. Podsumowanie

Za nami już piąta edycja Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej “Słowo, dźwięk, cisza. Sztuka audialna i radiowa vol. V”. To cykliczne spotkanie wokół artystycznych, publicystycznych i dokumentalnych odsłon audio było miejscem wymiany myśli badaczy i badaczek, a także – praktyczek radia.

Tegoroczna edycja Konferencji przyniosła cały wachlarz ujęć i perspektyw, z jakich można o audialności myśleć, badać ją i tworzyć. Prelegenci wrócili do korzeni radia i środków wyrazu, jakie audialność oferowała u początków swego istnienia. Dr hab., prof. UMCS Grażyna Stachyra opowiedziała o głosowym aspekcie pierwszych regularnych transmisji radiowych i jego wpływie na psychikę słuchaczy początku XX wieku. Z kolei mgr Milena Bryszewska z UKSW w Warszawie opowiedziała o audycjach dokumentalnych w Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa na przykładzie pogadanek historycznych Kajetana Morawskiego, co dało pole do dyskusji na rysem historycznym radia. Porównania na przestrzeni kilku dekad istnienia w BBC “Radio Ballads” dokonała dr Natalia Kowalska z UŁ. Badaczka poruszyła wątek zmiany w formie, sposobie przekazu i przestrzeni “Radio Ballads”, w których przekroczone zostały granice sztuki organicznie radiowej, kontynuowana zaś jest pewna misja artystyczno-społeczna, uwzględniająca głos i potrzeby lokalnych społeczności.

Nie zabrakło także refleksji nad fikcjonalną sztuką audio i słuchowiskiem. Ten obszar badań i praktykowania radia spotkał się z wieloma różnorodnymi perspektywami. Dr Łukasz Borowiec z KUL zaprezentował przykłady słuchowisk, które wchodzą w różne relacje z materią filmową. Mgr Eliza Matusiak przedstawiła interaktywne odsłony słuchowiska i jego pozaradiowej obecności. Poza radio z teatrem wyobraźni wyszła także reż. Anna Szamotuła, która opowiedziała o Festiwalu Słuchowisk i performatywnym słuchaniu. O to, czego słuchać po końcu świata zapytał mgr Piotr Myszczyński z Uniwersytetu Warszawskiego, który wyjaśnił, w jaki sposób sztuka radiowa reprezentowana jest w grach wideo o tematyce postapokaliptycznej.

Istotnym punktem spotkania stały sie także istnienie, misja i sposoby realizacji materiałów audio w kryzysie – wojny, pandemii. O strategiach afektywnych w mediach audialnych opowiadała dr Aneta Wójciszyn-Wasil z KUL, która zwróciła uwagę na treści dotyczące pandemii COVID-19 odczytywane w kategorii „wydarzenia medialnego”. UŁ reprezentowały także dr Kinga Sygizman oraz dr Paulina Czarnek-Wnuk, które pochyliły się nad tematem topiki uchodźczej w reportażach radiowych stworzonych po inwazji Rosji na Ukrainę. Radioznawczynie omówiły dokumenty radiowe dotyczące emigrantów wojennych, które pojawiły się w polskich stacjach w pierwszych dwóch tygodniach konfliktu rosyjsko-ukraińskiego.

W dyskusji swoje miejsce znalazł także podcasting, jego twórcy i odbiorcy. Dr hab., prof. UWM Urszula Doliwa wraz z dr Magdaleną Szydłowską przybliżyły uczestnikom konferencji opinie na temat podcastu “Raport o stanie świata” wśród patronów wspierających go finansowo. Celem badania i wystąpienia było poznanie opinii patronów na temat podcastu oraz sprawdzenie, kim są badani i z jakiej perspektywy oceniają autora i podcast. Nad podcastingiem pochylili się także studenci UŁ, Jan Piekutowski i Sebastian Dziuda, którzy kolejno wyjaśnili jak wyrażany jest język emocji w podcaście “Wojewódzki&Kędzierski” oraz jaka idea i formy tworzenia łączą się z podcastem Uniwersytet Łódzki na fali.

Niezwykle cennym punktem obrad była wymiana doświadczeń praktyczek radia. Ożywioną dyskusję wywołały założycielki Radia Klang, Weronika Stencel i Paulina Pikiewicz, które opowiedziały o najbardziej audioswobodnym radiu w kraju. Na ekspedycję przez bezkres Grenlandii zabrała słuchaczy Alicja Głów, która opowiedziała o realizacji notatek audialnych z Polish Greenland Expedition. Notatki i pozostałe działania Alicji możecie odnaleźć tutaj. Nie zabrakło także miejsca dla refleksji nad tworzeniem reportażu radiowego. O środkach i języku audio mówiła Katarzyna Błaszczyk z Torby Reportera i Podcastera. W rozmowie o jakości dokumentu audialnego nie mogła nie zabrać głosu Kasia Michalak, która przybliżyła zgromadzonym cele, ideę i działalność….Audionomii.

Konferencja organizowana jest przez Radioznawcze Koło Naukowe oraz Katedrę Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Łódzkiego. Działania Katedry i Koła możecie śledzić tutaj.